Γιατί δεν επαρκεί ο προϋπολογισμός για τα φάρμακα

Σε αναδιάρθρωση της δαπάνης για το φάρμακο προχωρά το υπουργείο Υγείας, ανακατανέμοντας τη χρηματοδότηση στους δύο δημόσιους κλειστούς προϋπολογισμούς: τα φάρμακα που διακινούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία και τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) που διατίθενται για σοβαρές παθήσεις από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.

Ειδικότερα, ο προϋπολογισμός για τα ΦΥΚ θα αυξηθεί κατά 60 εκατ. ευρώ, φτάνοντας τα 850 εκατ. ετησίως. Αντίθετα, ο προϋπολογισμός για τα φάρμακα που διατίθενται από τα ιδιωτικά φαρμακεία θα μειωθεί αντίστοιχα, με την αναλογία της δαπάνης να διαμορφώνεται πλέον στο 59/41 για τις δύο κατηγορίες κλειστών προϋπολογισμών.

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας σημειώνει πως ο προϋπολογισμός του φαρμάκου παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, καθηλωμένος τα τελευταία χρόνια λίγο πάνω από τα δύο δισ., και δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών των ασθενών και την χρηματοδότηση των νέων θεραπειών.

Ο πρόεδρος της ΠΕΦ Θεόδωρος Τρύφων μιλά στο Capital.gr για τις αλλαγές στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, τις αναγκαστικές επιστροφές του clawback και το πώς επηρεάζονται τα επενδυτικά σχέδια.

Συνέντευξη στη Βίκυ Κουρλιμπίνη

– Για ποιους λόγους πιστεύετε πως δεν λύνεται το πρόβλημα της χρηματοδότησης με το να μεταφερθούν 60 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό των φαρμάκων υψηλού κόστους;

Το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης της φαρμακευτικής δαπάνης δεν λύνεται μέσω της μεταφοράς πόρων από τον ελλειμματικό προϋπολογισμό των φαρμάκων που διατίθενται από τα ιδιωτικά φαρμακεία, στον επίσης ελλειμματικό προϋπολογισμό των φαρμάκων υψηλού κόστους που χορηγούνται από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.

Είναι δεδομένο ότι το κόστος των νέων φαρμάκων πιέζει όχι μόνο το σύστημα υγείας στη χώρα μας αλλά και τα συστήματα υγείας όλων των χωρών της ΕΕ. Εκεί όμως, το πρόβλημα αντιμετωπίζεται μέσω της ενίσχυσης των φαρμακευτικών προϋπολογισμών και της αυστηρής αξιολόγησης της σχέσης κόστους – οφέλους των νέων θεραπειών.

– Πώς θα επηρεαστούν οι επενδύσεις της φαρμακοβιομηχανίας;

Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες υλοποιούν ένα δυναμικό επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 1,2 δισ. ευρώ σε βάθος τετραετίας το οποίο θα οδηγήσει στην σημαντική αναβάθμιση των ερευνητικών και παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας μας. Οι επενδύσεις αυτές, ανοίγουν νέους ορίζοντες επιτρέποντας την παραγωγή καινοτόμων φαρμακοτεχνικών μορφών, δραστικών ουσιών και την ανάπτυξη βιοτεχνολογικών θεραπειών.

Είναι ξεκάθαρο ότι η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδιασμού απαιτεί την ύπαρξη ενός πλαισίου σταθερότητας και προβλεψιμότητας στην φαρμακευτική αγορά, στο οποίο θα περιλαμβάνεται και η  δίκαιη κατανομή των υποχρεωτικών επιστροφών στη λογική της αναλογικής επιβάρυνσης όποιου προκαλεί την αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης.

– Ποιες οι δικές σας προτάσεις για την κατανομή της φαρμακευτικής δαπάνης;

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας έχει τοποθετηθεί σε αυτό το ζήτημα στο πλαίσιο του δημόσιου θεσμικού διαλόγου. Για εμάς είναι σαφές ότι ο προϋπολογισμός της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, ειδικά κατά την τελευταία πενταετία βρίσκεται καθηλωμένος σε πολύ χαμηλά επίπεδα και δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών των ασθενών. Στο ίδιο αυτό διάστημα, οι ανάγκες των ασθενών ασφαλισμένων έχουν αυξηθεί κατά 35% ενώ και το σωρευτικό κόστος των νέων θεραπειών υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ. Η ανισορροπία αυτή έχει οδηγήσει όλες τις φαρμακοβιομηχανίες και κυρίως τις ελληνικές που διαθέτουν οικονομικά φάρμακα να επιβαρύνονται με τεράστια ποσά επιστροφών τα τελευταία χρόνια.

Θέλω να τονίσω για μια ακόμη φορά, ότι το πρόβλημα για εμάς είναι η υποχρηματοδότηση και όχι τόσο η κατανομή του προϋπολογισμού.

– Σε τι ύψος αναμένεται φέτος να κυμανθούν οι αναγκαστικές επιστροφές του clawback; 

Δυστυχώς δεν μπορούν να γίνουν ακόμη ασφαλείς εκτιμήσεις, ειδικά σε ότι αφορά στην νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη. Παρόλα αυτά είναι ξεκάθαρο ότι οι διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη επιτυγχάνουν ικανοποιητικές εξοικονομήσεις, ενώ είναι βέβαιο ότι η εισαγωγή φίλτρων στο πλαίσιο του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης  θα σημάνει άμεσα αποτελέσματα.
Δυστυχώς οι θετικές αυτές εξελίξεις δεν αλλάζουν την εικόνα της τεράστιας υπερφορολόγησης του κλάδου που αναλογεί σχεδόν στο 70% του κύκλου εργασιών των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών. Οι επιβαρύνσεις αυτές στερούν επενδυτικά κεφάλαια τα οποία εάν κατευθύνονταν στην ανάπτυξη θα παρήγαγαν σημαντική προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.

– Ποιες είναι οι επιδράσεις των επενδύσεων που υλοποιούνται από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία;

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ η εγχώρια βιομηχανία φαρμάκου με μόλις 20% μερίδιο αγοράς, διατηρεί μερίδιο 85% στις νέες επενδύσεις του κλάδου. Οι επενδύσεις της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας αναμένεται ότι θα έχουν σημαντικό θετικό πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο για το σύνολο της οικονομίας, μέσω της ενίσχυσης των δημοσίων εσόδων, της τόνωσης της απασχόλησης με χιλιάδες καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, της αξιοποίησης του επιστημονικού κεφαλαίου και της βελτίωσης της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς της χώρας.

Ένα ακόμη στοιχείο που αξίζει να αναφερθεί είναι οι εξαγωγικές επιδόσεις της φαρμακοβιομηχανίας. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία για το α εξάμηνο του 2022, το φάρμακο εξακολουθεί να  αποτελεί το δεύτερο εξαγώγιμο προϊόν της ελληνικής οικονομίας, θέση που διατηρεί σταθερά την τελευταία πενταετία. Ήδη το ελληνικό φάρμακο κυκλοφορεί σε 147 χώρες του κόσμου και είμαστε βέβαιοι ότι οι επενδύσεις της προσεχούς περιόδου θα επιτρέψουν τη περαιτέρω βελτίωση των εξαγωγών, εδραιώνοντας τη θέση μας στον χάρτη των εξαγωγών και επιτρέποντας το άνοιγμα νέων αγορών με σημαντικό εμπορικό ενδιαφέρον.