Οι δύο ρήτρες για μία νέα μείωση των εισφορών

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Η σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου (9,4%) και το πιθανό ξεπάγωμα των “τριετιών” από την 1η Ιανουαρίου 2024, μαζί και η αναμενόμενη (βάσει νόμου) νέα αύξηση του μισθού την άνοιξη του ίδιου έτους θέτει με μεγαλύτερη ένταση το ζήτημα της νέας μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών, σύμφωνα με επιχειρηματικούς κύκλους με τους οποίους ήλθε σε επαφή το Capital.gr.

Και αυτό γιατί οι αλλεπάλληλες αυξήσεις στους μισθούς συμπιέζουν τη ρευστότητα των επιχειρήσεων η οποία θα μπορούσε να αυξηθεί –ξέχωρα από την παραπέρα μείωση της φορολογίας– μέσω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.

Στην τελευταία έκθεσή του (σ.σ. δημοσιεύτηκε την 7η Απριλίου), ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, κ. Γιάννης Στουρνάρας, αναφέρει χαρακτηριστικά πως “θεσμικές παρεμβάσεις για την περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ή επιδότησή τους θα μειώσουν το μη μισθολογικό κόστος και θα συμβάλουν στον περιορισμό της αδήλωτης ή υποδηλωμένης εργασίας”.

Αμέσως μετά (9 Απριλίου), με δηλώσεις του ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Πάνος Τσακλόγλου, ανέφερε πως “η προσπάθεια περαιτέρω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών θα συνεχιστεί και την επόμενη τετραετία, χωρίς όμως να θέτουμε σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας. Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας συμβάλλει στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και, επομένως, οδηγεί σε αύξηση των πόρων του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για περαιτέρω μείωση του ποσοστού των ασφαλιστικών εισφορών”.

Με άλλα λόγια, από πλευράς κυβέρνησης μπαίνουν δύο “ρήτρες” σε σχέση με την περαιτέρω μείωση των εισφορών (πέραν της προφανούς “ρήτρας” επανεκλογής της Ν.Δ. στην εξουσία στις επερχόμενες κάλπες). Η πρώτη είναι η δημοσιονομική, δηλαδή το αν και σε ποιο βαθμό μπορεί ο κρατικός προϋπολογισμός να αντέξει μία νέα μείωση εσόδων λόγω της μείωσης εισφορών. Η δεύτερη “ρήτρα” έχει να κάνει με την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, καθώς συσχετίζεται η περαιτέρω μείωση των εισφορών με την αύξηση των εσόδων μέσω της μείωσης της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας χάρη στην εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας.

Σε σχέση με τις παραπάνω “ρήτρες” αρμόδια στελέχη των ταμείων εξηγούν στο Capital.gr τα εξής:

1. Το δημοσιονομικό κόστος για κάθε μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 ποσοστιαία μονάδα ανέρχεται κοντά στα 300 εκατ. ευρώ.

Σε αυτή την περίπτωση το δημοσιονομικό κόστος θα μπορούσε να ανέλθει στα 600 εκατ. ευρώ – 900 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται το κόστος της μείωσης των εισφορών κατά 3 μονάδες το 2021-2023 (γύρω στα 900 εκατ. ευρώ) καλύφτηκε από το κράτος.

Αν συνέβαινε το ίδιο, δηλαδή αν και πάλι το κράτος κάλυπτε το κόστος μίας νέας μείωσης των εισφορών από το 2024 (αλλά και της προηγούμενης) και έπειτα, θα αυξανόταν υπέρμετρα το βάρος για τον Προϋπολογισμό.

Προς αποφυγή μίας υπέρμετρης επιβάρυνσης του κρατικού προϋπολογισμού και στην κατεύθυνση μίας στοχευμένης ενίσχυσης του καθαρού μισθού των αμειβομένων με τον κατώτατο, ο ΙΟΒΕ έχει προτείνει η επόμενη μείωση των εισφορών να αφορά μόνο τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων.

2. Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο και μάλιστα έως τώρα έχει εφαρμοσθεί σε κλάδους όπου δεν σημειώνεται εισφοροδιαφυγή.

Συγκεκριμένα, λόγω της σταδιακής εφαρμογής της από πέρσι το καλοκαίρι, έχει εφαρμοσθεί σε λιγότερο από 1 στους 10 μισθωτούς του ιδιωτικού και σε κλάδους όπως οι τράπεζες, τα σούπερ-μάρκετ, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι εταιρείες σεκιούριτι.

Το αμέσως επόμενο διάστημα θα εφαρμοστεί στις μεταφορικές τέως ΔΕΚΟ και έπειτα στις ενεργειακές τέως ΔΕΚΟ, στις οποίες επίσης υπάρχει μηδενική εισφοροδιαφυγή.

Η εφαρμογή σε κλάδους με έντονα φαινόμενα εισφοροδιαφυγής, δηλαδή ο τουρισμός και προπαντός η εστίαση, προγραμματίζεται προς το τέλος του τρέχοντος έτους και μάλιστα θα αφορά τα αστικά κέντρα. Αυτό σημαίνει πως μέχρι το τέλος του 2023, δεν θα πρέπει να αναμένονται απτά αποτελέσματα στο πεδίο των εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας και μάλιστα τέτοια που να “σηκώνουν” μία μεγάλη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, σημειώνουν οι ίδιες πηγές.

ΒΟΧ: Ανοιχτή η πλατφόρμα για επιδότηση εισφορών

Ανοιχτή είναι η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων στο πληροφοριακό σύστημα “Εργάνη” για το πρόγραμμα επιδότησης εισφορών για τη μετατροπή σύμβασης από μερική σε πλήρη. Ο λόγος για την κάλυψη του 40% των εισφορών για όσους εργοδότες αποφασίσουν να μετατρέψουν τη σύμβαση απασχόληση από μερική (4ωρο, 6ωρο κ.λπ.) σε πλήρη (8ωρο).

Η ημερομηνία έναρξης του προγράμματος ισχύει από τις 6 Μαρτίου 2023 και η υποβολή αιτήσεων είναι δυνατή έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023. Στο πρόγραμμα εντάσσονται κάθε είδους επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως νομικής μορφής που στις 9 Σεπτεμβρίου 2022 απασχολούσαν μισθωτούς με σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης σε ποσοστό άνω του 50% του συνόλου των μισθωτών εργαζομένων τους. Οι εν λόγω επιχειρήσεις πρέπει κατά την ένταξή τους να είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερες ή να έχουν ρυθμίσει τυχόν οφειλές τους προς το Δημόσιο, το ΕΦΚΑ, το ΤΕΚΑ και τους λοιπούς φορείς κοινωνικής ασφάλισης και η ρύθμιση να τηρείται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Επιλέξιμες για μετατροπή είναι οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης που έχουν συναφθεί μέχρι και τις 9 Σεπτεμβρίου 2022 και εξακολουθούν να είναι συμβάσεις μερικής απασχόλησης κατά την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης στο σύστημα “Εργάνη”.

Οι από μετατροπή συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης των εργαζομένων που εντάσσονται στο πρόγραμμα πρέπει να έχουν διάρκεια τουλάχιστον ενός έτους, από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του εργοδότη.